Er is Kredietbank Amsterdam veel aan gelegen om lange doorlooptijden bij schuldregelingen zoveel mogelijk te voorkomen. En niet alleen om hulpvragers en schuldeisers snel duidelijkheid te geven. ‘We kennen geen verplicht budgetbeheer in Amsterdam’, zegt teammanager Mario Visser. ‘Daarom weten we: hoe langer een dossier bij ons in de doorloop zit, hoe groter de kans dat een klant zonder budgetbeheer een fout maakt. Bijvoorbeeld: de zorgpremie niet betalen, of een nieuwe boete krijgen. Dan moeten we dat weer oplossen. Het heeft voor ons veel prioriteit om dat te voorkomen.’ 

Universitair onderzoek naar tijdwinst

Kredietbank Amsterdam zoekt daarom al lang naar manieren om het proces in de schuldregelfase te versnellen. ‘In 2018 vroegen we de Vrije Universiteit te onderzoeken waar tijdswinst te behalen zou zijn. Toen bleek onder meer dat saneringsverzoeken van mensen boven de 65 bijna altijd slagen. Schuldeisers zien in dat inkomensstijging er toch niet meer in zit. Een andere onderzoeksuitkomst was dat dossiers met minder schuldeisers sneller rond zijn. Dat was de aanleiding om in 2019 voor die 2 groepen een fast lane te ontwikkelen.'

Inzet op doorlooptijd 60 dagen

Als een aanvraag bij de Kredietbank binnenkomt, start die niet meteen. Vaak is het dossier niet compleet en moet het aangevuld worden. Dan pas gaan in Amsterdam de termijnen van het 120 dagen-model van de NVVK lopen.

De fast lane houdt in dat al die termijnen zijn gehalveerd. Visser: ‘We hebben geen medewerkers die alleen maar de snelle dossiers doen. Maar het begrip fast lane zit bij medewerkers tussen de oren: 'ik zie een fastlane-dossier klaarstaan, dat pak ik meteen op'. En als die zaken sneller doorstromen hebben ze wat meer tijd voor de rest.'  

Het doel was om eind vorig jaar op een gemiddelde doorlooptijd van 80 dagen uit te komen. Door personeelsproblematiek werden het 96 dagen, en ongeveer 70 dagen voor de fastlanedossiers. Visser hoopt de mijlpaal van 80 dagen medio of eind 2026 alsnog te bereiken.  

Vertragende factoren 

Waar gaat de tijd bij de overige dossiers vooral in zitten? Visser: ‘Schulden worden vaak met de snelheid van het licht doorverkocht. Dus soms kost het tijd om de juiste persoon te bereiken. Vervolgens is er bij de saldo-opgave geen wettelijke reactietermijn voor schuldeisers. We schatten de hoogte van de vordering wel eens, maar dat heeft een risico. Als zo'n schuldeiser uiteindelijk bij een dwangakkoord tegen de rechtbank zegt dat het bedrag niet klopt, kun je opnieuw beginnen.’ 

Hulp is in Amsterdam gesplitst

In Amsterdam is schuldhulpverlening opgesplitst: buurtteams doen intake, stabilisatie en begeleiding van hulpvragers. Daarna zorgt Kredietbank Amsterdam voor saldo-inventarisatie en afkoopvoorstellen. Lukt een algeheel akkoord niet, dan gaan buurtteams aan de slag met een dwangakkoord. Als de schuldregeling rond is -vrijwel altijd in de vorm van een saneringskrediet- zijn de buurteams weer verantwoordelijk voor verdere begeleiding en zaken als budgetbeheer.

Sommige gemeenten zeggen dat schuldhulp efficiënter wanneer één organisatie die helemaal uitvoert. Visser erkent dat het wel eens langer duurt dan hij zou willen voordat een buurtteam een klant overdraagt. En hij vindt het jammer dat buurteams met andere software werken. Daardoor is er op dit moment een extra digitale brievenbus nodig om schulddossiers uit te wisselen.

Toch ziet hij voordelen: medewerkers kunnen zich in een deel van het proces specialiseren. ‘Dat helpt ook bij het aantrekken van personeel. Ik zoek analytische mensen die goed kunnen onderhandelen met schuldeisers. Ze hoeven niet ook goed te zijn in het praten met klanten.’

'30 dagen moet ook kunnen'

Visser denkt dat er nog meer versnelling mogelijk is. ‘Als we doorgaan op de huidige voet denk ik dat je bij de fastlane-dossiers makkelijk naar de 30 dagen kunt. En de moeilijker dossiers zou je binnen afzienbare tijd in 50 of 60 dagen moeten kunnen regelen. Voor fastlane-dossiers is het criterium nu nog dat er maximaal 5 schuldeisers mogen zijn. Ons plan is om schuldeisers die bij voorbaat akkoord gaan, niet meer mee te tellen. Dan vallen er meer gevallen onder het snellere regime.’ 

Geen hulp nodig

Kunnen doorlooptijden ook té snel worden? Visser: ‘Theoretisch zou een nadeel kunnen zijn dat de schuldregeling zo snel gaat dat de hulpverlener van het buurtteam te weinig tijd heeft om klanten te begeleiden. Als een hulpvrager eenmaal een saneringskrediet heeft, hoeft hij alleen maar de Kredietbank af te lossen. Ze kunnen dan tegen de schuldhulpverlener zeggen dat ze geen hulp meer nodig hebben, waardoor noodzakelijke nazorg wellicht achterwege blijft.' 

Maar Visser maakt zich er meer zorgen over dat de doorlooptijden door voorstellen zonder afloscapaciteit juist de pan uit rijzen. ‘Als schuldeisers niets van hun vordering terugkrijgen, is hun motivatie om een dossier zelf af te wikkelen niet zo groot meer. Terwijl het doorverkopen van schulden juist een belangrijke vertragende factor is. Ook zullen schuldeisers in die gevallen misschien afwijken van het bij voorbaat akkoord gaan.’ 

Medewerkers zijn tevreden

Terugkijkend is Visser blij met het advies voor de fastlane. ‘Het is een kwestie van je systeem anders inrichten. We zijn er inmiddels aan gewend en medewerkers zijn er tevreden over. Iedereen vindt het fijn als een dossier van zijn caseload af is.’ 

Amsterdam in het kort 

• Team: 18 consulenten, verdeeld over 3 wijkgerichte teams en een team voor bewindvoerders
• Dossiers per jaar: ongeveer 1600
• Doorlooptijd: 130 dagen; vanaf het opvragen van schulden 96 dagen
• Software: Allegro 
• Instrumenten: convenanten, eigen afspraken met schuldeisers, saneringskredieten, Schuldenknooppunt