Collectief Schuldregelen in Den Haag: efficiëntie door vertrouwen
In de gemeente Den Haag is Collectief Schuldregelen nu ruim een jaar deel van de reguliere manier van werken. Afdelingsmanager Marieke Vos en consulent schuldhulpverlening Leyla Akbulut zijn tevreden over de technische innovatie. ‘Er is altijd wrijving tussen het aantal mensen dat ons nodig heeft en het aantal mensen dat we kunnen helpen. Dan moet je je dienstverlening zo efficiënt mogelijk organiseren.’
Collectief Schuldregelen is een initiatief van Den Haag met SchuldenLab070 en de publieke en private partners die daarvan deel uitmaken. Vroeger moest de gemeente elke schuldeiser individueel benaderen om de schuldensituatie van een burger op te lossen. Bij Collectief Schuldregelen wordt die aanpak zoveel mogelijk vervangen door collectieve afhandeling met lijsten.
30% minder arbeidsuren
De werkwijze bespaart volgens Marieke Vos 30% aan arbeidsuren in de uitvoering en qua administratieve lasten. Zowel voor de gemeente als voor de schuldeisers. ‘En het schuldhulptraject start eerder, dus de klant heeft eerder duidelijkheid. De combinatie met saneringskredieten zorgt voor schuldenrust.’
Leyla Akbulut vertelt dat ze dossiers met veel collectieve schuldeisers al in 36 dagen kon afhandelen en dossiers met alleen collectieve schuldeisers zelfs in 14 dagen. Ze kan vooraf ook beter inschatten of een dossier gaat slagen. ‘Als 9 van de 10 schuldeisers in het collectief zitten, dan heb je het antwoord al bijna.’ Een collega heeft een groot deel van het opvoeren van dossiers en klanten in Excel-bestanden geautomatiseerd. Binnenkort gaat de gemeente met het Schuldenknooppunt werken om gegevens uit te wisselen met schuldeisers. Daardoor zal alles automatisch verlopen en wordt de werkwijze nog efficiënter.
Snel uitbetalen
Er zijn wel wat praktische zaken waar je pas achter komt als je begint. Akbulut noemt bijvoorbeeld het blokkeren van alternatieve rekeningnummers van een schuldeiser, zodat duidelijk is welk rekeningnummer je moet gebruiken voor de uitbetaling. ‘En tegenwoordig geven we pas aan de schuldeiser door welk bedrag ze terugkrijgen als het dossier helemaal rond is. Dan betalen we in principe binnen 4 weken uit. Vroeger deden we dat helemaal in het begin. Dan moesten schuldeisers soms lang wachten op de betaling. Er was er zelfs nog een kans dat de schuldregeling niet zou slagen.’
Tijdwinst omzetten in aandacht
Wat doet de gemeente met de vrijgekomen tijd? Meer mensen helpen en aandacht besteden aan andere aspecten van de dienstverlening, zoals aan financiële coaching tijdens het traject en aan nazorg. Zo experimenteert Den Haag met een buddy-app voor mensen die na het schuldhulptraject nog wat ondersteuning nodig hebben om niet opnieuw in de schulden te belanden. De gemeente wil die mensen niet helemaal loslaten, maar bewind is ook niet altijd nodig. De app kan ook worden ingezet om mensen met kleine betaalachterstanden te helpen zodat een schuldregeling niet meer nodig is.
Nieuwe achterstanden voorkomen
Bij Collectief Schuldregelen hoort ook een akkoord vooraf van schuldeisers. Hoe win je het vertrouwen van schuldeisers daarvoor? Volgens Vos krijg je vertrouwen als het goed loopt. Signalen dat er dingen beter kunnen neemt de gemeente daarom serieus. ‘Schuldeisers zoals zorgverzekeraars willen zeker weten dat de premie in het vervolg zal worden betaald. Wij houden daarom tijdens het schuldentraject de regie op schuldenaren zodat er geen nieuwe achterstanden ontstaan.’ Akbulut legt uit dat die regie een lichtere of zwaardere vorm van budgetbeheer is. Daarbij betaalt de gemeente vaste lasten deels of helemaal uit het inkomen van de klant.
Goede relatie met schuldeiser
Vos benadrukt dat een goede verstandhouding met de schuldeisers essentieel is. ‘De landelijke accountmanagers van Collectief Schuldregelen onderhouden daarmee contact. Als er een keer iets niet zo soepel loopt, weten we elkaar te vinden om zaken aan te passen. En wat goed gaat bouwen we uit.’ Een bijkomend voordeel: als er een schuld is die niet binnen de collectieve afspraken past (bijvoorbeeld omdat het bedrag te hoog is) dan is het door de goede relatie toch makkelijker een individuele regeling te treffen.
Wat is er nog te verbeteren?
In Den Haag zien ze alleen maar voordelen aan Collectief Schuldregelen. Vos noemt het wel jammer dat nog niet alle schuldeisers meedoen. ‘De snelheid wordt bepaald door de traagste schuldeiser. We zouden graag willen dat er een wettelijke reactietermijn komt op ons voorstel, of dat iedereen in het collectief gaat meedoen.’
Aan dat laatste wordt gewerkt. SchuldenLabNL en de NVVK zetten zich daarvoor in. Zo hebben ook CZ en T-Mobile zich onlangs aangesloten. De gemeente zelf maakte afspraken met lokale woningcorporaties en de gemeentelijke dienst Belastingzaken. En toen Den Haag een evenement over dit onderwerp organiseerde meldden zich na afloop spontaan een paar grote partijen. De gemeentelijke aandacht voor deze nieuwe manier van schuldregelen heeft resultaat. Van de schuldeisers die Den Haag vaak tegenkomt in schuldpakketten doet inmiddels grofweg de helft mee aan Collectief Schuldregelen.
Wil jouw gemeente ook collectief schuldregelen?
Neem contact op met een van onze accountmanagers Collectief Schuldregelen.