Niet alleen hulpverleners, gemeenten én schuldeisers pleiten voor duurzame schuldhulp. Het is bovenal de klant zelf die nooit meer in hetzelfde schuitje terecht wil komen. Zeker na het afronden van een langdurig en vaak zwaar schuldhulpverleningstraject droomt elke klant van een schuldenvrij leven.
Maar weten is nog geen doen: de Nederlandse samenleving is complex. Financiële zelfredzaamheid ingewikkeld en de wens om je hetzelfde te kunnen permitteren als de buren blijft groot. Professionals in de schuldhulp weten hoe hobbelig de weg naar een schuldenvrij leven is en erkennen toenemend het belang van een goede begeleiding tijdens en ná een schuldhulpverleningstraject.
De NVVK ziet in toenemende mate dat ook schuldeisers - met wie we afspraken maken over de versnelling van het Msnp-traject - eisen stellen aan duurzame schuldhulp én nazorg. Zij willen best een groot deel van de schuld kwijtschelden, maar willen niet elk jaar dezelfde klanten terugzien met nieuwe achterstanden. Zij vragen van de schuldhulpverlening dan ook een inspanning om terugval te voorkomen.
Waarom is maatwerk belangrijk?
De schuldhulp is geen 'wasstraat'. De groeiende groep mensen die met schulden kampt, is enorm divers. Van een klant die niet goed kan lezen of kampt met een verslaving, een gezin waar een inkomen is weggevallen door ziekte of een sterfgeval tot de groeiende groep ondernemers die door corona ‘financieel met de vingers tussen de deur is gekomen’. Goede en passende hulp voor alle klanten hoort bij hét fundament van de schuldhulp.
Daarbij is het noodzakelijk om ook een eventuele onderliggende oorzaak voor schulden aan te pakken en in de nazorg een laagdrempelig vangnet te blijven bieden mocht het onverhoopt tóch weer mis gaan. En tegelijkertijd: iemand die prima zelfredzaam is, maar door pech in de schuldhulpverlening terechtgekomen is, wenst niet betutteld te worden in een budgetcursus…
Eerder maakte Purpose in een onderzoek uitgevoerd in opdracht van Schouders Eronder (pdf, 7 MB) al onderscheid in 5 verschillende klantprofielen, die allemaal behoefte hebben aan ander type behandeling:
- De onwetende
- De aanpakker
- De kwetsbare
- De benadeelde
- De struisvogel
Door hier met een maatwerkaanpak bewust op aan te sluiten, wordt de kans van slagen vergroot. Niet alleen in de stabilisatiefase, maar ook daarna.
Nazorg als onderdeel van de NVVK Belofte
Schuldhulp in Nederland moet - vanuit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening - aan een aantal voorwaarden voldoen. Samen met de VNG heeft de NVVK het afgelopen jaar gewerkt aan zogeheten 'bestuurlijke uitgangspunten'. Deze basisnorm hebben wij vertaald naar een zestal beloftes. Wat mag de klant van ons verwachten? Eén van die beloftes gaat ook over nazorg: de klant zo goed en lang mogelijk schuldenvrij houden. Kortom: nazorg hoort bij het fundament van de schuldhulp.
Belang van nazorg
Na de succesvolle afronding van een schuldhulptraject verdwijnt een klant vaak snel uit beeld, blij dat hij niet meer in een afhankelijke positie zit. De module Nazorg – die in ieder geval voorschrijft dat de schuldhulpverlener na een paar maanden nog een keer contact opneemt om te vragen of het nog goed gaat - wordt als summier beschouwd, De roep om versteviging van dit deel van het schuldhulpverleningstraject wordt steeds luider. Daarbij constateren we ook dat het geen losstaand element is, maar dat goede nazorg bij voorkeur al bij de intake en het opstellen van een plan van aanpak aandacht krijgt. Met als doel: duurzame hulpverlening.
Professionals worstelen met de vraag hoe zij, samen met ketenpartners, de nazorg kunnen verbeteren. Daarbij gaat het niet alleen over de vraag wat je als hulpverlener je klant kunt bieden, maar juist ook over hoe je de klant verleidt om hier gebruik van te maken.
