Jolanda Hemmes van CJIB over het gebruik van de Kennisgeving:
‘De Kennisgeving geeft de hulpvrager rust, dat is toch waar we het met elkaar voor doen?’
Het gebruik van de Kennisgeving is voor het CJIB inmiddels al jaren niet meer dan normaal. Het is zelfs een essentieel middel om schuldenrust te creëren, volgens accountmanager Schuldregelen bij het CJIB Jolanda Hemmes. ‘Juist daarom zouden ook veel meer gemeenten de Kennisgeving moeten inzetten.’
‘We willen allemaal de burger helpen, en dat kun je onder andere doen door de Kennisgeving te gebruiken’, reageert Jolanda op de vraag waarom ze tijd neemt voor dit gesprek. Kredietbank Limburg (KBL) had getipt eens met het CJIB te praten. KBL is een van de deelnemers aan de kopgroep van gemeenten die, ondersteund door de NVVK en VNG, de komende maanden structureel de Kennisgeving gaat implementeren. ‘We krijgen vrijwel altijd medewerking van het CJIB en direct een overzicht van de justitiële vorderingen. Voor klanten met stress en wantrouwen richting de overheid is het vaak prettig dat dit zo goed verloopt’, volgens Michelle Feron van KBL.
Jolanda Hemmes, accountmanager Schuldregelen CJIB
Acht maanden
Het CJIB paste in 2020 haar processen en organisatie zo aan zodat zij van gemeenten Kennisgevingen kunnen ontvangen. In dat jaar tekende het CJIB met nog een aantal overheidsorganisaties het Eén Overheidsconvenant. Jolanda Hemmes: ‘Zodra wij een Kennisgeving krijgen van een NVVK-lid, sturen we een overzicht waarop staat van welke boetes de inning kan worden stilgezet en van welke niet. Voor de boetes waarvoor we de inning wél kunnen stilleggen, betekent dat: geen verhogingen, geen kostenverhogende maatregelen, geen deurwaarder, geen dwangmiddelen. Als wij na acht maanden niks horen van de gemeentelijke schuldhulpverlening, gaan we ervan uit dat we geen samenwerkingspartij meer zijn.'
Pas op de plaats door schuldeisers
Het CJIB heeft volgens Jolanda de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in meer mogelijkheden om burgers met betaalachterstanden te helpen. ‘We bieden vier maanden uitstel aan voor wie dat nodig heeft, kennen een noodstopprocedure, hebben standaard betalingsregelingen tot 36 termijnen en zelfs maatwerk tot 72 maanden.’
Toch ziet Jolanda de Kennisgeving als een essentieel middel. 'De opsomming die ik net heb gegeven, zijn mogelijkheden voor een hulpvrager die nog niet met een financieel hulpverlener te maken heeft. Het inzetten van de Kennisgeving is het signaal dat een financieel hulpverlener zegt: deze hulpvrager moet gestabiliseerd worden. Dan moeten we als schuldeisers allemaal even pas op de plaats maken.’
Het klinkt logisch als een financieel hulpverlener dit zegt. Maar je zou dit een opvallende uitspraak kunnen noemen van iemand die werkt bij een schuldeiser als het CJIB.
‘Zo zou je er tegenaan kunnen kijken en ik denk dat dit helaas nog te vaak gebeurt. Natuurlijk innen we boetes maar wel met oog voor de persoonlijke situatie. We willen schulden niet onnodig laten oplopen en werken daarom samen met hulpverleners aan oplossingen. Als iemand zich meldt bij een financieel hulpverlener en die zegt: ‘er is meer aan de hand, ik wil stabiliseren’, dan moeten wij als schuldeisers niet doorgaan met verhogingen of incassomaatregelen. Willen we die burger helpen dan moeten we ook allemaal onze rol pakken: dat is de houding van het CJIB.’
‘Bij ondertekening hoort uitvoering’
Het valt Jolanda Hemmes op dat nog veel gemeenten de Kennisgeving niet gebruiken, ook gemeenten die lid zijn van de NVVK. ‘In 2020 tekende het CJIB het overheidsconvenant, samen met de Belastingdienst, het CAK, DUO, SVB en UWV. Daar staat duidelijk in wat de Kennisgeving is en wat wij als schuldeisers ermee doen. Als je het convenant hebt ondertekend, dan hoor je het ook uit te voeren. Dat geldt voor ons als CJIB maar ook voor gemeenten die het ondertekenen. Helaas gebeurt dat nog te weinig, signaleer ik.’
Ze benadrukt: ‘Als je als gemeente die werkt volgens het convenant de Kennisgeving niet inzet, worden wij niet geïnformeerd dat er sprake is van problematische schulden. Dan sturen wij dus wel verhogingen of schakelen een deurwaarder in. Niet omdat we dat willen, maar omdat we er niets van weten. Volgens mij is niemand hierbij gebaat.’
Bij het CJIB is de Kennisgeving al jaren ingeregeld en loopt het proces goed, maar dat is niet altijd het geval bij kleinere schuldeisende partijen. Het contact met hen kan voor gemeenten als te tijdrovend worden gezien, waardoor ze de Kennisgeving maar niet inzetten. Wat vind je van dat argument?
‘Ja, ik weet dat er gemeenten zijn die denken dat het administratief nogal wat tijd gaat kosten, of dat schuldeisers er niks mee doen. Maar de NVVK heeft een standaardbericht gemaakt dat gebruikt kan worden, alles staat voor je klaar en het levert je juist tijd op, zou ik wel durven stellen. Je hoeft niet met iedere schuldeiser apart te bellen, je voorkomt dat je achter de feiten aanloopt. En het belangrijkste is: je geeft die hulpvrager rust, dat is toch waar we het met elkaar voor doen?’