Finalist Jessica Pieters over haar benadering van jongeren
Vertrouwen winnen vanaf het eerst gesprek
Jessica Pieters is budgetconsulent bij Volkskredietbank Noord-Oost Groningen en finalist voor financiële hulpverlener van het jaar. Ze vertelt over het werken met jongeren. Haar drijfveren, aanpak en wensen. ‘Als jongeren zien dat je er echt voor ze bent, worden ze heel open. Dan kan je samen aan hun doel gaan werken.’
‘Ik vind het fijn om mensen te helpen die zich aanmelden bij de Volkskredietbank. Vooral jongeren, want die gun ik toekomstperspectief. Door ze te helpen aan hun schulden en financiën te werken, hoeven ze niet meer hun studie af te breken. Want nu gebeurt het vaak dat ze in een fabriek gaan werken om hun schulden af te lossen. Als ze eenmaal financieel op orde zijn, voelen ze zich lichter en vrolijker. Dan hebben ze rust en ruimte om aan de slag te gaan met zichzelf of hun studie.
Eigenlijk is het toeval dat ik hier werk. Toen ik via een uitzendbureau een nieuwe baan zocht, kwamen ze steeds met functies bij banken. Dat trok me niet. Maar de Volkskredietbank bleek anders, daar helpen ze mensen met geldproblemen. Ik ben begonnen als intaker: gesprekken met cliënten voeren en dossiers klaarmaken. Dat vond ik meteen interessant, dus na 22 jaar werk ik er nog met heel veel liefde. Nu al 18 jaar als budgetconsulent.
Niet met je vingertje wijzen
Jaren geleden viel het mijn collega en mij op dat jongeren zich vaak snel weer afmelden. Ze hebben een andere benadering nodig. Als je hun vertrouwen niet wint in de eerst gesprekken haken ze af. Zeker als je met je vingertje gaat wijzen: je hebt dit of dat fout gedaan. Wij wilden ze juist binnenhouden.
Het erven van armoede doorbreken
In Noord-Oost Groningen hebben we allemaal een rugzak. Armoede gaat hier van generatie op generatie. Wij wilden daar met meer aandacht voor jongeren iets tegen doen, maar het was lastig om er geld voor krijgen. Tot mijn teamleider zei: jullie hebben een go, maak er maar een pilot van. Als het goed loopt, melden we het aan de gemeenten. Zo is het ook gegaan.
Vertrouwen winnen
Je moet voor dit werk echt affiniteit met jongeren hebben, en geduld en inlevingsvermogen. We doen meteen in het begin al aan coaching. In de reguliere hulpverleningen heb je de eerst een intakegesprek en dan verzamel je poststukken voor het dossier en maak je een plan. Wij hebben meteen een of twee diepere gesprekken: Wie ben je? Wat is je hulpvraag? Wat kan ik voor je betekenen? Wat is je doel? Jongeren schamen zich om over geld te praten. Ik zeg altijd: jij hebt nu een zijpad genomen. Maar je komt weer op je eigen pad. Daar moeten we alleen wel een plan voor maken.
Als jongeren zien dat je er echt voor ze bent, worden ze heel open. Dan kan je samen aan hun doel gaan werken. Iemand zegt bijvoorbeeld: ik wil eigenlijk vrachtwagenchauffeur worden, maar dat kan niet. Dan is mijn antwoord: kan niet bestaat niet. Je kunt gaan sparen voor een rijbewijs. Eerst maken we samen een overzicht van inkomsten, uitgaven en schulden. Dat maakt iemand blij, en dan gaat hij aan dat doel werken.
Buiten de kaders
De meeste ambtenaren werken van negen tot vijf. Maar bij een jongere moet je niet aankomen met een afspraak om negen uur. Dus ik heb ook weleens een gesprek om half zeven ’s avonds. Telefonisch, via Teams of bij ze thuis. Niet dat ik alleen ga pleasen. Het moet van beide kanten komen. Je moet jongeren vaak achter de broek zitten als je stukken nodig hebt. En ik blijf bijleren. Bijvoorbeeld over beperkingen als ADHD en autisme of verslavingen waar jongeren mee kampen.
Meer aandacht is een begin
De laatste jaren is er veel verbeterd in de financiële hulpverlening. Er is steeds meer aandacht voor de persoon achter de schulden, voor preventie en coaching. Er zijn bij gemeenten meer potjes om mensen met schulden te helpen. Jongeren met schulden krijgen meer aandacht. Bij de NVVK is er nu een jongerennetwerk dat regelmatig bijeenkomt . Heel fijn om te sparren met andere gemeenten. Toch zijn we er nog lang niet.
Leer jongeren op school met geld omgaan
Als ik Den Haag mag vragen iets te veranderen is het dat geldzaken een vast onderdeel wordt van het onderwijs. Er komt zoveel op jongeren af als ze achttien worden. Belastingaangiften, toeslagen aanvragen, een zorgverzekering regelen. Niet iedereen krijgt dat van huis uit mee. Ik kom zelf twee keer per maand op een school als Geldmaatje, om vragen over geld te beantwoorden. Daar is zoveel behoefte aan!
Ook het oplossen van schulden met studiefinanciering is echt een dingetje. Want dat wordt niet gezien als inkomen, zodat je officieel geen sanering mag aanvragen. Ik zou willen dat ze dat landelijk mogelijk maken. Dan kan ik meer jongeren helpen. Het leven is te kort om je al jong alleen maar zorgen te moeten maken om je schulden.’
Jessica Pieters is één van de drie finalisten van de verkiezing van Financiële hulpverlener 2024. Bahattin Turkoglu en Lilian Kooistra zijn de andere twee finalisten. Degene met de meeste stemmen wordt Financiële Hulpverlener van 2024. Stemmen kan nog t/m 6 mei. Op 14 mei wordt de winnaar bekendgemaakt op het NVVK-congres. Lees ook de interviews met Lilian Kooistra en Bahattin Turkoglu.
