De wet die herstelbetalingen regelt vanwege de Toeslagen-affaire is door de Tweede Kamer voorzien van een amendement. Daarin staat dat schuldeisers een jaar lang geen schulden mogen innen van gedupeerden van de Toeslagen-affaire.

 Dit ‘moratorium op het innen van schulden’ gaat met terugwerkende kracht in vanaf 29 januari 2021. Het geldt alleen voor schulden die ontstaan zijn voordat het moratorium van kracht werd. Niet alleen ouders die 30.000 euro of meer ontvangen vallen onder het moratorium. Ook ouders die een lager bedrag ontvangen vallen eronder. De periode van een jaar gaat lopen vanaf het moment dat de voorlopige uitkering van maximaal 30.000 euro is overgemaakt.

Ingangsperiode varieert

Wie al voor 12 februari een verzoek tot herstelbetalingen indiende, valt vanaf die datum al onder het moratorium. ‘Hiermee wordt getracht zoveel mogelijk te voorkomen dat de schuldeisers van die belanghebbenden hun verhaalsrechten uitoefenen vlak voor de uitbetaling van de forfaitaire tegemoetkoming’, aldus de toelichting bij het amendement. Maar voor deze groep geldt dat de termijn van een jaar pas gaat lopen op het moment dat de tegemoetkoming daadwerkelijk is uitbetaald.

Melding in VISH

Voor de publieke schuldeisers, die hebben aangekondigd af te willen zien van vorderingen op Toeslag-gedupeerden geldt dat de Belastingdienst hen actief gaat informeren om welke personen het gaat. Daarvoor gaat het ministerie het systeem VISH gebruiken, aldus Van Huffelen. Schuldeisers die zo’n toezegging niet hebben gedaan wordt gevraagd zelf de Belastingdienst te benaderen om na te gaan of iemand op wie zij een vordering hebben, hoort bij de groep Toeslaggedupeerden.

Rust en stabiliteit

Deurwaarders moeten bij opdrachten tot beslaglegging nagaan of de betrokkene wellicht een ouder is voor wie het moratorium geldt. Tijdens de afkoelingsperiode worden de schulden van de ouders verder afgewikkeld. ‘Dit amendement beoogt slechts ouders in afwachting van een definitieve afwikkeling rust en stabiliteit te geven’, aldus de toelichting bij het amendement, dat werd opgesteld door de Kamerleden Lodders (VVD) en Van Weyenberg (D66).

Het amendement regelt verder dat BKR-registraties van Toeslaggedupeerden worden verwijderd, zodat zij hier geen last van hebben wanneer zij ‘een nieuwe start’ willen maken met het geld dat hen uitgekeerd wordt. Dat geldt ook voor de registratie van eventuele schuldregelingen en/of saneringskredieten.

Hoe nu verder?

Het amendement creëert rust, maar definitieve duidelijkheid voor de gedupeerden is er nog niet.

• De positie van private schuldeisers is nog onderwerp van overleg. Staatssecretaris van Huffelen gaf geen uitsluitsel of de overheid de vorderingen van private schuldeisers over zal nemen. Hierover is ze nog steeds in gesprek, schreef zij gisteren aan de Kamer. ‘Op de inhoud van deze oplossing, of de consequenties als één of meer partijen hier niet aan willen meewerken, wil ik niet vooruitlopen’, aldus Van Huffelen in haar brief. Het is daarom raadzaam om je klanten te adviseren het bedrag dat zij ontvangen nog niet uit te geven.
• Tijdens het debat met de Kamer gaf Van Huffelen aan dat zij de positie van zowel gedupeerden als van private schuldeisers wil beschermen.
• Ze stelde dat beslagleggingen voorkomen zullen worden. Daarover zijn met de deurwaarders al afspraken gemaakt. Ook zei ze dat eventuele procedures van schuldeisers tegen het moratorium procedures tegen de Staat zullen zijn, en niet tegen de gedupeerden.

De wet en het amendement moeten nog aangenomen worden door de Eerste Kamer. Voor dit moment luidt ons advies:

• Leg je klanten de regeling uit. En vertel ze dat er tijdens die rustperiode gewerkt kan worden aan het inventariseren van de schulden en het vinden van een persoonlijke oplossing. Die oplossing moet in maximaal 12 maanden duidelijk zijn.
• Informeer schuldeisers over dit amendement en vraag ze rekening te houden met deze regeling.
• Als het dossier betrokken is bij de toeslagenaffaire kan een pauze worden afgesproken in afwachting van berichtgeving vanuit het ministerie over de compensatie van betrokken schuldeisers.
• Schuldeisers die niet instemmen met een schuldregeling en niet wensen te wachten op nadere berichtgeving dienen dit moratorium (na publicatie) zelf aan te vechten.

We raden schuldhulpverleners af om een dwangakkoord of andere procedure te starten. Dit vanwege de uitspraak van staatssecretaris Van Huffelen; als er een juridisch oordeel moet komen, moet dat voortkomen uit een procedure tegen de Staat. Dat voorkomt ook extra persoonlijke stress voor de betrokkenen.

Als er ontwikkelingen zijn, melden we dat zo spoedig mogelijk. 

Het amendement 

Brief van Van Huffelen van 11 februari aan de Kamer, over het amendement en ingediende moties