Beste lezer,

Hierbij alweer de derde nieuwsbrief Vroegsignalering van dit jaar. Hierin bundelen we diverse eerder gepubliceerde artikelen. Zo hopen we professionals zoals jij, in beleid of uitvoering van vroegsignalering, beter te ondersteunen met duidelijke informatie.

In deze editie vind je een verslag van de Landelijke bijeenkomst Vroegsignalering inclusief een pagina met presentaties van alle deelsessies die daar verzorgd werden. Ook de laatste cijfers van Divosa én de vernieuwde leidraad Vroegsignalering van VNG & Divosa staan in de spotlight. Niet onbelangrijk: de NVVK Module Vroegsignalering werd deze zomer óók geactualiseerd. Doe er je voordeel mee!

Ellen Hennekens (e.hennekens@nvvk.nl), senior beleidsadviseur NVVK

Blijven proberen, op verschillende manieren en in begrijpelijke taal - goede communicatie helpt om mensen beter te bereiken. Wat hebben we de afgelopen jaren nog meer geleerd? En wat kan beter? Tijdens de Landelijke bijeenkomst Vroegsignalering deden zo’n 300 deelnemers inspiratie op over het thema 'Samen sterk, meer bereik'. 

Vroegsignalering is en blijft in beweging, daarom is de leidraad volledig vernieuwd. In de vernieuwde leidraad vind je onder meer nieuwe inzichten rond vroegsignalen, aangepaste werkwijzen en tips rondom monitoring en registraties.

In samenspraak met VNG en Divosa is ook de NVVK Module Vroegsignalering geactualiseerd.

Opnieuw ontvangen gemeenten meer signalen van betalingsachterstanden op de huur, energie, zorgverzekering en/of het drinkwater, van circa 82.500 per maand in 2024 naar ruim 92.000. Gemeenten zetten steeds meer middelen in om inwoners met betalingsachterstanden vroegtijdig te bereiken, waarbij telefonisch contact en huisbezoeken het meest effectief zijn.

Dit blijkt uit de nieuwste editie van de Divosa Monitor Vroegsignalering schulden, waarin de vroegsignaleringsaanpak van 158 gemeenten in kaart is gebracht.

Wat gaat het opleveren als het project Datadelen Armoede & Schulden datastromen over vroegsignalering, armoede, problematische schulden en schuldhulp standaardiseert en combineert? Veel, denkt NVVK-beleidsadviseur Ellen Hennekens. ‘Met DDAS krijgen we inzichten die we nu met geen mogelijkheid kunnen creëren. Ik kijk er heel erg naar uit.’

Verhuurders spelen een cruciale rol in het voorkomen van huisuitzetting. Zij kunnen namelijk al in een vroeg stadium merken dat huurders in financiële problemen zitten, schrijft het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening op haar site. 

Belastingplichtigen met betaalachterstanden worden (in een pilot) door de Belastingdienst doorgegeven aan de gemeentelijke afdeling schuldhulpverlening. Voor het doorgeven van de vroegsignalen gebruikt de Belastingdienst het Schuldenknooppunt.

De nieuwe Energieregeling legt grotere nadruk op het belang van persoonlijk contact bij betaalachterstanden. Ook op andere punten bevat de regeling verbeteringen voor mensen met betaalachterstanden, constateren we in onze consultatiereactie.

In Nederland worden nog altijd gezinnen met minderjarige kinderen afgesloten van drinkwater. Het Haagse gerechtshof oordeelde anderhalf jaar geleden al dat dit onrechtmatig is: de Staat en drinkwaterbedrijven moeten er ‘alles aan doen’ om afsluiting te voorkomen. Maar het verantwoordelijke ministerie leunt achterover.

Vier jaar na de introductie van vroegsignalering als wettelijke taak voor gemeenten evalueert staatssecretaris Nobel de wet en  uitvoeringspraktijk. Vroegsignalering is doeltreffend en voortvarend opgepakt, maar er is ook kritiek.

Mensen bereiken voordat schulden problematisch worden en hen daarna duurzaam ondersteunen: dat zijn twee belangrijke uitdagingen in de financiële hulpverlening.

We organiseren verschillende NVVK Expedities waarin we samen leren, experimenteren en concrete handvatten ontwikkelen om vroegsignalering en begeleiding nog effectiever in te zetten.

We vernieuwden onze themapagina Vroegsignalering op de NVVK-website. De informatie is nu handig gerangschikt per doelgroep:

• Beleidsmaker bij gemeente
• Uitvoerder van vroegsignalering
• Vastelastenpartner
• Verhuurder