Tevredenheid over de opgebouwde samenwerking binnen en buiten de gemeenten en de resultaten van de eerste 3 jaar. Maar ook: ongeduld en de ambitie om het nog beter te doen. Dat is het beeld bij de Landelijke bijeenkomst Vroegsignalering in Amersfoort.

200 medewerkers van gemeenten, uitvoerders en vaste lasten partners zijn naar de Mariënhof in Amersfoort gekomen om terug te kijken op bijna 3 jaar vroegsignalering sinds de herziene Wgs en om inspiratie en nieuwe inzichten op te doen. Zij hebben geluk dat ze een plekje bemachtigden: de bijeenkomst was al enkele weken volgeboekt. Dagvoorzitter Milou Dijkman leidt het gesprek over de vraag hoe het staat met vroegsignalering. Maar vooral over wat er nog beter moet om mensen blijvend uit de schulden te houden.

Op 26 november jl. besteedde Pointer in een TV reportage aandacht aan de beperkte bekendheid bij particuliere woningverhuurders van de voorschriften rond vroegsignalering. Verder liet Pointer jongeren aan het woord over de vraag hoe zij het beste bereikt kunnen worden. NVVK-voorzitter Marco Florijn en VNG-portefeuillehouder Peter Heijkoop (wethouder in Dordrecht) benadrukten het belang van een basisdienstverlening door gemeenten. Voor iedereen die betrokken is bij vroegsignalering is het de moeite waard om deze reportage even terug te kijken.

Ook op NPO Radio1 besteedde Pointer aandacht aan het onderwerp Vroegsignalering. NVVK-beleidsadviseur Ellen Hennekens en deurwaarder Paul Otter (Syncasso) gingen met elkaar in gesprek, afgewisseld door reportages over particuliere woningverhuurders en de praktijk van vroegsignalering. Dat laatste kreeg vorm in een reportage waarin vroegsignaleerder Thushari Koppejan (GR de Bevelanden) samen met een hulpvrager vertelt over het contact dat ontstond en over de waarde van actief contact leggen op basis van vroegsignalen.

Het aantal signalen van betalingsachterstanden voor vaste lasten als huur, zorg, drinkwater en energie is in het 3e kwartaal van dit jaar verder toegenomen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Divosa Monitor Vroegsignalering Schulden.

Verhuurders, zorgverzekeraars, drinkwater- en energiebedrijven geven maandelijks aan gemeenten door wanneer er sprake is van een betalingsachterstand. In juli tot en met september 2023 ging dit per maand om 4,4 signalen per duizend inwoners, waar het in de eerste helft van dit jaar nog om gemiddeld 3,8 signalen ging. 

Divosa onderzocht ook hoe gemeenten de vroegsignalering ervaren. 144 gemeenten deden mee aan het onderzoek. De vroegsignalering is nu goed op weg, zeggen zij. Positief is dat huishoudens waar iets speelt snel in beeld komen en dat op die manier ook eventuele andere problemen in een huishouden aan het licht kunnen komen, bijvoorbeeld bij de opvoeding.

Doorgaan met vroegsignalering is dan ook het devies, zodat het meer ‘geworteld’ kan raken. Uit de uitvraag komen ook knelpunten en verbeterpunten naar voren. Lees verder hoe gemeenten tegen de huidige uitdagingen van de vroegsignalering aankijken.

In januari riepen we jullie op om met ons mee na te denken over welke additionele informatie via de Digitale Meldpunten teruggekoppeld zou moeten worden aan vaste lasten partners. Met een werkgroep van diverse gemeenten en vaste lasten partners gingen we aan de slag. De opgehaalde wensen lieten we vervolgens toetsen door een aantal juristen van de betrokken branches. Dit omdat de wensen uiteraard dienen te passen binnen de kaders van onder andere de AVG.

Concreet heeft dit ertoe geleid dat per 23 november 2023 zowel RIS als VPS ‘hulp geaccepteerd’ terugkoppelen als de inwoner waarover een signaal gedeeld werd al bekend blijkt bij schuldhulpverlening. Tot voor kort werd enkel gecommuniceerd dat een signaal niet opgepakt werd in de vroegsignalering. Door deze wijziging wordt nu ook in deze situatie het incassoproces 30 dagen stilgelegd bij gebruik van de LCV-overeenkomst. Voor gemeentelijke schuldhulpverlening is het belangrijk om in deze periode contact te leggen met de meldende vaste lasten partner over het vervolg.

Daarnaast wordt nu ook expliciet aan de vaste lasten partner teruggekoppeld als de gemeente een signaal niet oppakt omdat het een herhaald signaal betreft.

Er loopt nog een onderzoek naar de wettelijke ruimte om expliciet terug te koppelen wanneer uit de Basisregistratie Personen (BRP) blijkt dat een inwoner (recent) overleden is. Of als deze klant niet (meer) in de gemeente ingeschreven staat. Wordt vervolgd.

Inmiddels zijn er maar liefst meer dan 1.000 vaste lasten partners bekend in het ondertekenportaal, resulterend in ruim 33.000 automatisch gegenereerde overeenkomsten. Dik 90% daarvan is door de gemeenten ook daadwerkelijk verstuurd voor ondertekening.

Om als vaste lasten partner één of meerdere signalen via het gemeentelijke Digitale Meldpunt aan te kunnen leveren, is een wederzijds ondertekende overeenkomst nodig. Zorg er daarom voor dat de benodigde handtekening ook daadwerkelijk wordt gezet, en neem zo nodig contact op met de relevante gemeenten. Contactgegevens zijn te vinden in het ondertekenportaal.

Een nieuwe persoon op de functie, of een andere taakverdeling? Pas dit dan ook aan in het NVVK ondertekenportaal. Mail de gewenste wijziging naar helpdesk@inforing.nl. De nieuwe contactpersoon en/of tekenbevoegde ontvangt dan eigen inloggegevens.

Ben je je inloggegevens kwijt? Klik dan op ‘wachtwoord vergeten’ op de inlogpagina van het ondertekenportaal en vul je mailadres in. Je krijgt dan een link toegestuurd om een nieuw wachtwoord in te stellen.

Gemeenten merken dat telefonisch contact heel effectief is. En bovendien efficiënter dan huisbezoeken. Vermeld daarom - waar mogelijk - ook het telefoonnummer van de klant bij het aanleveren van een signaal. Dat helpt gemeenten om meer mensen te bereiken en een hulpaanbod te doen. 

Al een aantal jaren treffen partijen die geïnteresseerd zijn in Vroegsignalering en aanverwante vraagstukken elkaar op de NVVK Community Vroegsignalering. En dit blijven we uiteraard ook gewoon faciliteren. Aanmelden voor deze open community kan nog steeds: https://www.nvvk.nl/open-community