‘De eerste keer om tafel met de schuldhulpverlener vond ik heel heftig. Confronterend om te ontdekken dat je gewoon te veel geld uitgeeft aan dingen die niet belangrijk zijn.’ 

In de campagne ‘Achter de voordeur’ laat NVVK-lid gemeente Heumen klanten van de schuldhulpverlening vertellen over hun schulden. Anoniem, maar dat maakt de impact van de verhalen niet minder groot. ‘We doen de campagne samen met de gemeente Berg en Dal en twee woningcorporaties’, vertelt de Heumense schuldhulpverlener en beleidsmedewerker schuldenproblematiek Jenny Boonzaayer.

Voedselbank? Geen idee

‘Heumen is een rijke gemeente met veel koopwoningen. De kleine groep die in armoede leeft, zit in een omgeving met veel rijke mensen. Het verschil is dus groot, en daarmee ook het taboe om over schulden te praten’, weet Boonzaayer. ‘Ik heb in mijn vriendenkring mensen die er geen idee van hebben dat er ook in Heumen een voedselbank is, dat er mensen in de bijstand zitten en dat mensen hulp nodig hebben vanwege hun schulden’.

Rond het van kracht worden van de Algemene Verordening Gegevensbescherming overlegde Heumen intensief met de corporaties en de buurgemeente. De corporaties wisselden al jaren gegevens uit met de gemeenten over huurschulden. Door de AVG moest dat proces opnieuw vastgelegd worden. Daarop werd een convenant Vroegsignalering overeen gekomen, dat op 1 juli ondertekend is.

Het Convenant leidde ook tot het idee een gezamenlijke campagne op te zetten om de inwoners van beide dorpen te informeren over de mogelijkheid iets aan hun schulden te doen.

Mooi weer spelen

‘Voor de buitenwereld speelde ik mooi weer, maar ondertussen had ik veel stress’, vertelt een jongere inwoner in de campagne. ‘Ik gooide enveloppen ongeopend in een la. Met een schuldhulpverlener van de gemeente kreeg ik weer overzicht over mijn financiën. Samen hebben we een plan gemaakt hoe ik mijn schulden kan aflossen.’

Hoe wordt de campagne bij de doelgroep gebracht? ‘Bij een aantal levensmomenten willen we er zijn’, vertelt Boonzaayer.  De samenwerking van de gemeenten Heumen en Berg en Dal met de corporaties brengt bijvoorbeeld met zich mee dat nieuwe huurders bij het afsluiten van het huurcontract meteen geïnformeerd worden over hulp bij schulden.

Nogal wat mensen komen in de problemen als een inwonend kind met een eigen inkomen 21 wordt. Alleenstaande moeders zijn ook een risicogroep. Bij mensen met hoge zorgkosten is het risico op schulden groter, en voor wie stopt met werken blijkt soms dat leven van een pensioenuitkering tegenvalt.’ Al die risicogroepen probeert Heumen te bereiken met de campagneboodschap. Heumen betaalde de campagne uit het budget voor armoedebestrijding. Er is geen einddatum vastgesteld voor de campagne.

Achter de voordeur

‘Over de campagne is geschreven in de gemeentelijke nieuwsbrief, in de lokale krant, op onze Facebook-pagina en op onze eigen sites’, vertelt Boonzaayer. De regionale krant en de regionale en de lokale omroep besteedden er ook aandacht aan.

Met de slogan ‘Achter de voordeur schuilen soms geldzorgen’ wil Heumen duidelijk maken dat schuldhulp er voor iedereen is. ‘Geldproblemen kunnen ons allemaal overkomen. Er is hulp’, luidt de campagneboodschap. De twee gemeenten en de twee woningcorporaties willen met hun campagne aansluiten op de landelijke campagne ‘Kom uit je schuld’. Die stimuleert ook het bespreekbaar maken van schulden en het tijdig zoeken van hulp.

Schuldhulpverlening in één hand

Heumen is een kleine gemeente die de schuldhulpverlening in eigen hand houdt. Dat heeft als voordeel dat je als gemeentelijke schuldhulpverlener van begin tot eind betrokken bent bij een hulpvrager, merkt Boonzaayer. ‘Ik doe dit werk nu zestien jaar, het fijne is dat je hier ook korte lijnen hebt met huisartsen, maatschappelijk werk, de Voedselbank en andere lokale partners. Voor de hulpvrager is het een groot voordeel dat alles in één hand gehouden wordt. Bij dossieroverdracht gaat er altijd wel informatie verloren. En als er in het voortraject iets niet goed gaat, heb je daar later last van bij het schuldenregelen. Het werkt ook motiverend voor iemand als je persoonlijk kunt vertellen: ik heb al heel wat van je schuldeisers bereid gevonden in te stemmen met een regeling.’

Vanwege de overzichtelijke omvang van de gemeente is Jenny Boonzaayer zowel direct hulpverlener als beleidsmedewerker. In die laatste functie ziet ze ook de nadelen van de kleine doelgroep van haar dienst: ‘Als wij een preventieve cursus ‘Budgetbeheer’ aanbieden, zijn mensen bang dat ze hun buurvrouw tegenkomen. Daarom werken we bij dat soort projecten samen met de buurgemeenten’.

Blij met NVVK

Waar het Heumen aan kennis ontbreekt biedt de NVVK vaak een oplossing, is haar ervaring. ‘We zijn heel blij met ons lidmaatschap, juist als kleine gemeente. We maken gebruik van het NVVK-brievenboek en van de NVVK-convenanten. Op de NVVK-vraagbaak stellen we vragen. We hebben een klein team, dus is het fijn om af en toe te kunnen sparren met de NVVK-specialisten op het Verenigingsbureau jurist. En op de studiedagen en de ledenbijeenkomsten zijn we er ook altijd.’

• www.achterdevoordeur.net
• Schuldhulp Heumen
• www.komuitjeschuld.nl
• NVVK-convenanten