Een brede coalitie van gemeenten, private schuldhulpverleners, NVVK en Divosa gaat met steun van SZW vroegsignalering van mensen met schulden verder ontwikkelen. De NVVK verzorgt daarbij online kennisuitwisseling via de community Vroegsignalering.

Het ministerie van SZW heeft 286.000 euro beschikbaar gesteld om een extra impuls te geven aan de ontwikkeling van methoden om schulden in een vroeg stadium op te sporen en mensen met schulden te ondersteunen. De nieuw te ontwikkelen aanpak is straks beschikbaar voor alle gemeenten in Nederland.

Schuldhulpverleningsorganisatie PLANgroep, de gemeenten Amsterdam en Nijmegen, Asessor (adviseert inzake schuldhulpverlening) en Bureau EV (gespecialiseerd in gedragsverandering) ontvangen de subsidie voor het project ‘Vroegsignalering schulden landt in Nederland’. De genoemde partijen zijn koplopers binnen de vroegsignalering van mensen met schulden. Door hun werk in de afgelopen jaren zijn nu al 100 gemeenten actief met pilots op dit gebied. De NVVK bracht vorig jaar een herziene Leidraad Vroegsignalering uit die gemeenten daarbij helpt.

Vroegsignaleren bereikt nieuwe groepen

Onderzoek ter gelegenheid van deze nieuwe leidraad wees uit dat vroegsignalering een effectieve manier lijkt om moeilijk bereikbare groepen te bereiken en te motiveren. Uit de eerste evaluaties van gemeenten blijkt dat 50-70% van de via vroegsignalering bereikte burgers nog niet bekend was bij de gemeente.

De informatiehonger bij gemeenten is groot. Startende gemeenten willen graag van anderen horen waar zij bij de start rekening mee moeten houden. Gemeenten die al langer aan de slag zijn, zoeken informatie over de doorontwikkeling, monitoring en borging van vroegsignalering. Crediteuren hebben belang bij kennisuitwisseling omdat hierdoor een uniformere werkwijze ontstaat. Dat maakt het voor crediteuren mogelijk met meer gemeenten data uit te wisselen.

NVVK-community wordt centrale vraagbaak

Bij de besteding van de subsidie wordt daarom sterk ingezet op kennisdeling. Er komen landelijke en provinciale bijeenkomsten, en via de NVVK-site kan iedereen die dat wil vragen stellen en antwoorden geven in de Vroegsignalering-community. Op dit forum kunnen gemeenten ook meedenken en mee ontwikkelen. De community wordt verrijkt met nieuwsberichten rond het onderwerp, en er komt een nieuwsbrief voor belangstellenden.

De gemeenten Nijmegen en Amsterdam zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling en financieren deels mee. Arnhem, ‘s Hertogenbosch, Leeuwarden, Rotterdam, Tiel, Utrecht, Werk en Inkomen Lekstroom en Zwolle werken ook mee en delen hun kennis en ervaring. Ook energiebedrijven, woningcorporaties, waterleveranciers en zorgverzekeraars worden betrokken. 

Gemeenten gaan actief op zoek

Schulden zijn een groot probleem. Mensen wachten gemiddeld 5 jaar met het zoeken van hulp en hebben dan grote schulden. Bij vroegsignalering wachten gemeenten niet tot de klant zichzelf meldt, maar gaan ze actief naar mensen met betalingsachterstanden toe. Dit gebeurt op basis van gecombineerde signalen van energiebedrijven, woningcorporaties, waterleveranciers, zorgverzekeraars en de gemeentelijke belastingen.

Effect Vroegsignaleren in benchmark

De komende jaren gaat de projectgroep een standaardmethodiek ontwikkelen om vroegsignalering in gemeenten vorm te geven. Door kennis te delen uit best practices en standaarddocumenten zoals stappenplannen, projectplannen, convenanten en werkprocessen kan iedere gemeente snel aan de slag met vroegsignalering. Dit levert een enorme tijdsbesparing op voor gemeenten. Verder gaat de projectgroep een meetinstrument ontwikkelen zodat gemeenten meer zicht krijgen op het effect van vroegsignalering. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met Divosa. Dat zorgt ervoor dat de resultaten meegenomen kunnen worden in de ‘benchmark schuldhulpverlening’ die met steun van het ministerie ontwikkeld wordt.

• Community Vroegsignalering
• Herziene leidraad vroegsignalering
• NVVK en vroegsignalering